De Vlaamse bosgroepen zijn dé referentie voor privé-bos: het zijn vzw’s die de private boseigenaars ondersteunen bij het beheer van hun bos. Elke boseigenaar kan gratis en vrijblijvend aansluiten bij de bosgroepen. Hij of zij krijgt er advies, informatie en hulp bij de bosadministratie. Daarnaast coördineren de bosgroepen ook de beheerwerken en organiseren ze opleidingen en excursies. Op die manier streven ze naar duurzaam bosbeheer in Vlaanderen met gezonde bossen, meer en betere natuur, recreatie en houtproductie.

Al jaren leveren de bosgroepen mooie resultaten. Met meer dan 13 000 leden die alles samen over bijna 56 000 hectare bos beschikken, vertegenwoordigen de bosgroepen 35% van het bos in Vlaanderen (36,6% van het privé-bos). Dat aantal stijgt jaar na jaar. Het systeem van de bosgroepen is een bijzonder efficiënte en kostenbesparende manier van bosbeheer voor de overheid: i.p.v. bos aan te kopen (duur!), ondersteunt de overheid de boseigenaars zelf en zorgt ze op die manier voor een duurzaam bosbeheer in een groot stuk van Vlaanderen. Daarom subsidiëren de provincies de bosgroepen.

Onze bossen zijn een thuis voor dieren en planten, ze produceren hout voor allerlei toepassingen en ze zijn een oord van ontspanning en rust voor de bezoeker. Ze hebben dus vele functies, zowel voor de boseigenaars als de bezoekers.

Bos is natuur
In het verstedelijkte Vlaanderen zijn de bossen een toevluchtsoord voor dieren en planten. Snippers bos hier en daar getuigen van de grote wouden die er in onze streek ooit waren. Het spreekt voor zich dat elk van die snippers belangrijk is om de natuur alle kansen op behoud en herstel te geven. Bovendien vormen zij vaak een buffer tussen bebouwde gebieden, industrieterreinen en landbouwpercelen. De bosgroepen en de boseigenaars respecteren deze natuur en zorgen dankzij allerlei natuurprojecten voor meer biodiversiteit in Vlaanderen.

Bos levert hout
Kijk eens rond en je staat er versteld van hoeveel voorwerpen van hout zijn: deuren en ramen, tafels en stoelen, het snijplankje en de houten lepel in de keuken, kasten en vloeren … Bossen leveren ons deze belangrijke en milieuvriendelijke grondstof.
Enkele voorbeelden? Het dunningshout uit dennenbossen wordt gebruikt voor het maken van OSB-platen; populierenhout is dankzij zijn smaak- en reukloosheid zeer geschikt om verwerkt te worden tot fruitkistjes en van zware, rechte eikenstammen kan een mooie plankenvloer gemaakt worden.

De bosgroepen gaan bijzonder duurzaam om met hout als grondstof. Naast de vele aanplantingen (meer dan 182 000 in 2017) van bomen en struiken voor bosuitbreiding en herbebossing, zorgden de bosgroepen ook voor de verkoop van brandhout en industriehout. Hieruit blijkt ook de economische waarde van onze bossen. Het spreekt vanzelf dat deze houtverkopen ook kaderen in een goed beheer (hout van onder meer dunningen en herbebossingsprojecten).

Bos doet ontspannen
Het bos is een oord van ontspanning en plezier voor jong en oud. Na een drukke werkweek of een stresserende dag brengt een boswandeling rust en ontspanning. (Groot)ouders en (klein)kinderen gaan er samen op ontdekkingstocht. In de speelzone krijgen jeugdbewegingen vrij spel om hun energie kwijt te kunnen in het groen. Vele boseigenaars stellen hun bos dan ook open voor recreatie, zodat iedereen er kan van genieten.

Duurzaam bosbeheer in de praktijk
De maatschappij heeft hoge verwachtingen van onze Vlaamse bossen en dus ook van de boseigenaars. Duurzaam bosbeheer betekent dat er rekening wordt gehouden met de verschillende functies van het bos, zodat het ook in de toekomst zijn waarde behoudt. Er moet dus aandacht zijn voor de natuur, de productie van hout en de recreatiemogelijkheden.

Beheer op maat van elk bos
De bosgroepen helpen de boseigenaars om hun bos duurzaam te beheren. Dat betekent niet dat alle bossen op dezelfde manier beheerd moeten worden. Elke eigenaar heeft zijn visie en legt zijn eigen klemtonen.

Raad van bestuur / Algemene Vergadering
Elke boseigenaar kan lid worden van de vzw uit zijn/haar regio. Jaarlijks worden alle leden uitgenodigd voor de Algemene Vergadering van de bosgroep. Zoals in elke vzw beslist de Algemene Vergadering over het activiteitenverslag en de jaarrekening van het voorbije werkjaar en over de planning en begroting voor het volgende werkjaar. Zo werkt de bosgroep transparant en in nauw overleg samen met de boseigenaars.

De Algemene Vergadering kiest uit de leden ook een Raad van Bestuur die voor de meerderheid moet bestaan uit private boseigenaars.
De Raad van Bestuur begeleidt via meerdere vergaderingen per jaar de concrete werking van de bosgroep.